การแพ้อาหารในเด็กเกิดจากอะไร รักษาได้ไหม คุณพ่อคุณแม่ต้องรู้

ปัจจุบันอาการแพ้อาหารเกิดขึ้นกับเด็กจำนวนมาก โดยส่วนใหญ่เป็นมาตั้งแต่ทารกซึ่งอาจมีอาการแพ้ นมวัว แป้งสาลี ถัวต่างๆ เป็นต้น อาการแพ้อาหารส่งผลกระทบต่อการใช้ชีวิตประจำวันของเด็กอย่างแน่นอน แต่คุณทราบไหมว่าภาวะแพ้อาหารสามารถรักษาให้หายได้แล้ว ด้วยวิธีง่ายๆ แต่ใช้เวลานานนับปี

จะทราบได้อย่างไรว่าเด็กมีภาวะแพ้อาหาร  

โดยส่วนมากภาวะแพ้อาหารจะเกิดขึ้นภายหลังคลอด โดยอาหารบางชนิดจะเกิดอาการแพ้ในเด็กอายุน้อย เช่น นมวัว ไข่ แป้งสาลี แต่มีอาหารบางชนิดที่เริ่มมีอาการในเด็กโต เช่น อาหารทะเล เป็นต้น เด็กที่มีภาวะแพ้อาหาร แบ่งเป็น 2 กลุ่มคือ 

1.กลุ่มที่มีอาการเฉียบพลัน  จะมีอาการภายใน 2-4 ชั่วโมงหลังรับประทานอาหาร โดยมักจะมีอาการทางผิวหนัง เช่น ผื่นลมพิษ ตาบวม ปากบวม และถ้ามีอาการรุนแรงอาจมีอาการของระบบอื่นร่วมด้วย เช่นไอ หอบเหนื่อย ความดันต่ำ ซึม และชักได้

2.กลุ่มที่มีอาการแบบล่าช้า ถ้าเกิดที่ระบบผิวหนัง จะมีผื่นแดง คัน แห้ง ในเด็กมักจะเป็นบริเวณที่แก้มหรือข้อพับ ส่วนถ้าเป็นอาการระบบทางเดินอาหาร อาจมาด้วยถ่ายเป็นมูกเลือด อาเจียนและถ่ายเหลวรุนแรง 

การตรวจภาวะแพ้อาหารทำอย่างไร 

1.การตรวจอาศัยการซักประวัติและตรวจร่างกายอย่างละเอียด  

2.การตรวจทางห้องปฏิบัติการ ส่วนใหญ่สามารถทำการตรวจโดยใช้วิธีสะกิดผิวหนัง หรือการตรวจเลือดหา specific IgE ต่ออาหารที่แพ้ได้ แต่กรณีที่เป็นแพ้แบบล่าช้าวิธีนี้อาจตรวจไม่พบความผิดปกติได้  

3.การทดสอบให้รับประทานอาหารที่สงสัยว่าแพ้ (oral food challenge test) การวินิจฉัยที่แม่นยำที่สุด แต่การตรวจวิธีนี้ต้องมีความระมัดระวังเป็นอย่างสูง โดยเฉพาะกรณีที่แพ้เฉียบพลัน เพราะอาจทำให้เกิดอาการแพ้รุนแรงได้ จึงแนะนำให้ทำในโรงพยาบาลเท่านั้น  

แนวทางการรักษา 

1.เลี่ยงอาหารที่สงสัยว่าแพ้ จนกว่าอาการแพ้จะดีขึ้นตามช่วงอายุ  

2.รักษาโดยวิธีรับประทาน (oral immunotherapy) วิธีนี้สามารถทำได้กรณีที่แพ้แบบเฉียบพลัน การรักษาวิธีนี้ จะให้ผู้ป่วยรับประทานอาหารที่แพ้เข้าไปทีละน้อย และค่อย ๆ เพิ่มปริมาณขึ้นจนถึงระดับที่สามารถทำให้เกิดการกระตุ้นเซลล์ที่สร้างภูมิคุ้มกันแก่ร่างกายได้ จากนั้นต้องกินอาหารชนิดนั้น ๆ ต่อเนื่องเป็นระยะเวลาอย่างน้อย 2-3 ปี ผลที่ได้จะมี 2ระดับ คือ 1.) ระดับรับประทานอาหารได้ในระดับหนึ่งโดยไม่มีอาการ และ 2.) หายขาด ซึ่งต้องอาศัยการรักษาอย่างต่อเนื่องอย่างน้อย 3-5 ปี  

อาการแพ้อาหารสามารถเกิดขึ้นได้กับเด็กทุกคน หากคุณพ่อคุณแม่ต้องการทราบว่าลูกแพ้อะไรสามารถนำไปทำการทดสอบได้ และเข้ารับการรักษาตั้งแต่ยังเล็กๆยิ่ง เพราะภาวะแพ้อาหารในเด็กนั้นอันตรายถึงชีวิตได้